Một trong những khía cạnh khó nhằn nhất khi mới bắt đầu chụp ảnh là hiểu về khẩu độ, tốc độ màn trập và độ nhạy ISO. Trong số này, tốc độ màn trập gây khá nhiều khó khăn và đau đầu. Điều này vì tốc độ màn trập không chỉ ảnh hưởng đến độ sáng của bức ảnh mà còn tạo ra các hiệu ứng như “bóng mờ” hay đóng băng chuyển động. Việc tìm hiểu và sử dụng tốc độ màn trập một cách chính xác và sáng tạo là một thách thức đối với nhiếp ảnh gia, nhưng cũng là cơ hội để tạo ra những tác phẩm độc đáo và thú vị. Cùng bladesoul.top xem qua bài viết này.
Màn trập là gì?
Màn trập, còn được gọi là cửa trập, là một lớp kim loại đặt trước cảm biến trong máy ảnh. Trong các máy ảnh mirrorless, màn trập luôn mở cho đến khi bạn nhấn nút chụp.
Để nhìn thấy màn trập, bạn có thể tháo ống kính và nhấn nút chụp, bạn sẽ thấy một tấm kim loại xuất hiện che phủ cảm biến.
Tuy nhiên, trong các máy ảnh DSLR, việc nhìn thấy màn trập sẽ khó hơn vì cảm biến nằm ở phía trên của gương lật.
ƒ/6.3 · 1/500s · ISO 2000 – Nicman
Tốc Độ Màn Trập/Shutter Speed Là Gì?
Tốc độ màn trập, còn được gọi là shutter speed, đề cập đến khoảng thời gian mà màn trập mở để cho ánh sáng đi vào cảm biến của máy ảnh, tức là thời gian cần thiết để “chụp” một bức ảnh.
Thay đổi tốc độ màn trập sẽ tạo ra những hiệu ứng quan trọng trong nhiếp ảnh, có thể ảnh hưởng đến việc ghi lại chuyển động, ánh sáng và sự tương phản của bức ảnh.
Những Hiệu Ứng Của Tốc Độ Màn Trập
Tốc độ màn trập thấp
Khi bạn thiết lập tốc độ màn trập thấp (chậm), máy ảnh sẽ mất nhiều thời gian hơn để hoàn thành quá trình chụp ảnh. Kết quả là, chuyển động trong khung hình sẽ được ghi lại dưới dạng mờ nhòe (motion blur).
Hiệu ứng này thường được sử dụng để tạo ra cảm giác chuyển động trong bức ảnh. Nó thường được áp dụng rộng rãi trong các bức ảnh quảng cáo ôtô, tạo ra một hiệu ứng đặc biệt và sống động.
Tốc độ màn trập làm mờ chuyển động!
Thêm vào đó, nhiếp ảnh gia phong cảnh còn sử dụng tốc độ màn trập thấp để chụp ảnh các dòng sông, thác nước, nhằm tái hiện chuyển động của nước trong khung hình, đồng thời vẫn giữ được độ chi tiết của bức ảnh.
Tốc độ màn trập cao
Trái ngược với điều đó, khi sử dụng tốc độ màn trập cao (nhanh), ta sẽ tạo ra hiệu ứng đóng băng chuyển động (freeze motion).
Với hiệu ứng này, chúng ta có thể chụp những chủ thể di chuyển nhanh một cách rõ ràng, không bị mờ. Thậm chí, bạn có thể chụp một cách rõ nét hình ảnh của một ly nước đang được đổ – điều mà thường không thể thấy được bằng mắt thường.
Tốc độ màn trập: 1/1250s – ảnh Arcaion
Nhìn chung, khi sử dụng tốc độ màn trập thấp, ta tạo ra hiệu ứng bóng mờ, mang lại cảm giác chuyển động cho bức ảnh. Trái lại, tốc độ màn trập cao sẽ đóng băng chuyển động, giúp chụp rõ nét những chủ thể di chuyển nhanh.
Cách Tính Tốc Độ Màn Trập
Tốc độ màn trập thường được biểu diễn dưới dạng phân số, đo bằng một phần của giây. Ví dụ: 1/60 giây, 1/250 giây, và càng lớn mẫu số thì tốc độ càng cao.
Tốc độ màn trập: 1/60s
Để tránh rung lắc khi cầm máy ảnh bằng tay, thường bạn nên thiết lập tốc độ màn trập lớn hơn 1/125 giây. Tuy nhiên, trong trường hợp bạn cần sử dụng tốc độ màn trập thấp, hãy cân nhắc sử dụng tripod để đảm bảo ảnh không bị mờ.
Tốc Độ Màn Trập Và Độ Phơi Sáng
Một tác động quan trọng khác của tốc độ màn trập là độ phơi sáng, đó là yếu tố quyết định độ sáng của bức ảnh.
Khi bạn thiết lập tốc độ màn trập thấp, thời gian tiếp xúc của cảm biến với ánh sáng kéo dài, dẫn đến tăng độ sáng của ảnh. Trái lại, khi bạn thiết lập tốc độ màn trập cao, thời gian tiếp xúc của cảm biến với ánh sáng ngắn hơn, dẫn đến ảnh có độ tối hơn.
Ảnh hưởng của tốc độ màn trập lên độ sáng của ảnh
Trong bức ảnh trên, giá trị khẩu độ và ISO được giữ nguyên, chỉ tốc độ màn trập thay đổi từ 1/250 giây xuống 1/2 giây.
Đối với nhiều người, lý do chính để điều chỉnh tốc độ màn trập là để điều chỉnh độ sáng phù hợp. Tuy nhiên, cần phải cẩn thận khi sử dụng tốc độ quá thấp để tránh tình trạng ảnh mờ không mong muốn.
Ngoài tốc độ màn trập, còn có các yếu tố khác như khẩu độ, ISO cũng ảnh hưởng đến độ sáng của bức ảnh. Do đó, bạn có thể điều chỉnh tốc độ màn trập một cách linh hoạt để đạt được hiệu ứng mong muốn. Tuy nhiên, hãy nhớ cân nhắc và điều chỉnh các yếu tố khác một cách cẩn thận để đảm bảo kết quả tốt nhất.
Tốc Độ Màn Trập Nhanh, Chậm
Để đóng băng chuyển động trong ảnh, tốc độ màn trập nhanh là yếu tố quan trọng.
Khi bạn muốn chụp những chủ thể chuyển động nhanh như chim bay hay các hoạt động thể thao, bạn cần thiết lập tốc độ màn trập rất cao, thậm chí còn nhanh hơn 1/1000 giây.
Khi tốc độ màn trập chậm, thường được đặt từ 1 giây trở lên, sẽ cần sử dụng tripod để đảm bảo bức ảnh không bị mờ.
Tốc độ màn trập chậm thường được áp dụng khi chụp trong điều kiện thiếu sáng, chụp ban đêm hoặc khi muốn tạo hiệu ứng mờ chuyển động trong ảnh.
Cách Chỉnh Tốc Độ Màn Trập Trên Máy Ảnh
Khi sử dụng chế độ tự động (Auto) trên máy ảnh, tốc độ màn trập sẽ tự động được máy ảnh chọn và bạn không có quyền điều chỉnh nó (tương tự với khẩu độ và ISO).
Để tự điều chỉnh tốc độ màn trập, bạn cần chuyển sang một trong hai chế độ sau:
- Chế độ ưu tiên tốc độ màn trập (shutter priority): Bạn sẽ có quyền chọn tốc độ màn trập và máy ảnh sẽ tự động điều chỉnh khẩu độ cho bạn.
- Chế độ M: Bạn sẽ phải tự điều chỉnh cả tốc độ màn trập và khẩu độ.
Trong cả hai chế độ trên, bạn có thể chọn sử dụng chế độ tự động ISO hoặc tự điều chỉnh ISO theo ý muốn.
Chế độ ưu tiên tốc độ màn trập thường kí hiệu là S hoặc TV
Kết Luận
Tốc độ màn trập đóng vai trò quan trọng trong nhiếp ảnh, mang lại các hiệu ứng đóng băng chuyển động và làm mờ chuyển động, đồng thời ảnh hưởng trực tiếp đến độ sáng của bức ảnh. Hy vọng rằng sau khi đọc bài viết này, bạn sẽ tự tin và thành thạo trong việc điều chỉnh tốc độ màn trập trong nhiếp ảnh.